26 mei 2009

Terug in het dal

Ik ben er weer, in het veld. En het voelde al meteen alsof ik nooit ben weggeweest. Ik kwam aan, maakte een rondje door het dorp, ging overal goedendag zeggen, wat bijpraten en het voelde weer zoals vorig jaar. In de eerste uren al twee keer fufu gegeten, twee plasjes babypis op mijn vloer gekregen en twee huwelijksaanzoeken afgewezen. Ik ben blij dat ik hier niet te lang ben weggebleven, zo kon ik (en zij) makkelijk de draad weer oppakken.

Alhoewel enkele dingen zijn wel anders, natuurlijk. Mijn kamer bijvoorbeeld, heeft een ander kleurtje gekregen: gifgroen (met intussen verse bruine vlekken van stoffige kinderhandjes). Maar de grootste verrassing toen ik hier weer binnenkwam was: een heus bed! Ik heb dan ook nog twee tafels laten maken door een timmerman een paar huizen verderop. Een kleinere tafel om aan te werken en een grotere om al mijn spullen op te leggen zodat mijn avondbezoekertjes de muizen en kakkerlakken er niet meer (of toch wat minder) vrijelijk in kunnen rondsnuffelen en niet te moeten bukken voor elk klein ding dat ik nodig heb. Ik had niet verwacht dat wat meubels zo’n groot verschil zouden maken, maar de stenen ruimte waarin ik mij bevind voelt ineens veel meer aan als ‘mijn kamer’ dan als ‘kamperen in Afrika’.

Dat is wel zo aangenaam gezien ik hier nu voor 5 maanden zit, het dubbel van mijn vorige twee keren in Ghana. “Vijf maanden is lang!”, merkten veel mensen op. Maar wat is vijf maanden nu? Een taal goed leren gebruiken en begrijpen kost tijd, mensen en hun dorpsleven en onderlinge relaties wat leren kennen kost tijd. Leren begrijpen wat belangrijk is voor hen, kost tijd. Proberen te plaatsen wat mensen bedoelen kost tijd. Dus het moet, om een doctoraat te kunnen schrijven over doofzijn in Adamorobe.

De 500 bladzijden nota’s van mijn vorige onderzoeksperiode heb ik intussen allemaal opnieuw doorgenomen en de informatie erin gesorteerd: stukjes info in ‘vakjes’ gestopt met een computerprogramma. Voor mijn upgrade examen ben ik geslaagd en ik heb een hele lange lijst met dingen die ik nog verder wil uitzoeken (zoals verhalen over dove goden en dwergen), dingen die ik beter wil kunnen begrijpen (zoals de interindividuele verschillen tussen de doven) en situaties die ik beter wil observeren (zoals het contact tussen doven en horenden).

Maar ja, ik zal het toegeven: tegelijk voelt het toch wel een klein beetje lang, ja, want veldwerk is zwaar: het is mentaal/intellectueel erg inspannend en veeleisend, er zijn constant ethische en methodologische overwegingen nodig en snel op internet of een avondje met mijn vrienden afspreken zit er hier niet in. Maar als ik even wil ontsnappen, heb ik mijn verse voorraad thee en snoep uit Europa, een stapel van zeker 75 DVDs (met dank aan mijn vrienden!), wat leuke foto’s tegen de muur en een stuk of 10 naslagwerken over de Ghanese cultuur. En last but not least, Belgische chocolade ;-).